در سال 1895، زمانی که ویلهلم رونتگن آلمانی از استخوانهای دست همسرش تصویربرداری کرد، اولین عکسهای اشعه ایکس گرفته شد. اکنون با کمک همان پرتوهای ایکس میتوان به اعماق جهان نگاه کرد. حال ناسا با استفاده از این فناوری توانسته است استخوانهای شبحوار یک دست کیهانی را که در فاصله 16 هزار سال نوری از زمین قرار دارد، ثبت کند.
دست روح یک سحابی معروف به نام «MSH 15-52» است که شباهت بسیاری به دست انسان دارد. تپاختر (pulsar) این سحابی در کف دست روح قرار دارد. اکنون جدیدترین تلسکوپ پرتو ایکس ناسا، کاوشگر قطبسنجی پرتو ایکس (IXPE)، تصاویر جدیدی از این سحابی گرفته است.
براساس مقاله محققان ناسا، تلسکوپ IXPE به پژوهشگران نشان داده که دقیقاً چگونه میدان مغناطیسی این دست کیهانی حرکت میکند. درواقع ذرات باردار تولیدکننده اشعه ایکس در امتداد میدان مغناطیسی حرکت کرده و شکل اصلی سحابی را تعیین میکنند.
تصویر جدید ناسا از سحابی دست کیهانی
پیدایش سحابی دست روح یا MSH 15-52 را میتوان به یک ستاره عظیم در کهکشان راه شیری نسبت داد. این ستاره سوخت هستهای خود را حدود 1500 سال پیش تمام کرده و به تشکیل یک جرم با چگالی فوقالعاده بالا به نام ستاره نوترونی منجر شده است. تپاختر ستارههای نوترونی در یک چرخش با میدان مغناطیسی قوی، جریانهایی از ماده و پادماده را از نواحی قطبی خود ساطع میکنند. سرانجام این فرایند، شکلگیری یک سحابی باد تپاختری است.
رصدخانه اشعه ایکس چاندرا تپاختر «PSR B1509-58» را برای اولینبار در سال 2001 مشاهده کرد و نشان داد که سحابی باد تپاختریِ همراه آن شباهت زیادی به دست انسان دارد.
دانشمندان از IXPE برای انجام رصد متمرکز 14 روزه این دست کیهانی استفاده کردند. براساس بیانیه رسمی آنها، این طولانیترین زمان صرفشده برای تمرکز روی یک جسم منفرد از زمان آغاز به کار این تلسکوپ در دسامبر 2021 (آذرماه 1400) است.
source