سرطان سینه یک نوع سرطان است که از بافت پستان آغاز میشود و یکی از شایعترین سرطانها در بین زنان بوده و سالانه تعداد بسیاری زیادی بر اثر این بیماری جان خود را از دست داده و همچنین میتواند اثرات جدی بر روی زندگی افراد داشته باشد. اصلیترین علائم سرطان سینه شامل پیدایش توده در پستان، تغییر در شکل ظاهری، تراوش مایع از نوک پستان، تورفتگی نوک سینه و تغییرات در پوست این نواحی است.
لازم به ذکر است که این علائم ممکن است به دلایل دیگری غیر از سرطان پستان نیز ایجاد شوند، اما در صورت وجود هر یک از این علائم، حتما باید در سریعترین زمان به متخصص مراجعه کرد. برای تشخیص سرطان پستان از روشهایی مانند ماموگرافی و بافتبرداری استفاده میشود و درمان آن شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و درمان هدفمند است.
در این مقاله از مجله مراقبت و سلامتی وبسایت نیلماه، به یکی از بیشترین نوعهای سرطان در بین زنان پرداخته و، علت و چگونگی تشخیص آن، عوامل آن، سرطان خوش خیم سینه و سرطان سینه بدخیم میپردازیم و قبل از آن؛ برای تمام بانوان سلامتی و تندرستی را آرزومندیم. ❤️
سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه یک بیماری خطرناک است که در بافت سینه تشکیل میشود و زمانی شکل میگیرد که رشد سلولها از کنترل خارج شوند. این نوع سرطان معمولاً در زنان رخ میدهد، اما ممکن است در مردان نیز مشاهده گردد. با وجود پیشرفت بشر و رشد تکنولوژی، اما هنوز علل دقیق کانسر سینه مشخص نیست و آنچه که تاکنون ذکر شده، عواملی مانند عوامل ژنتیک، سابقه خانوادگی از سرطان، سن، عوامل هورمونی و عوامل محیطی میتوانند در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشند.
اهمیت تشخیص زودهنگام و درمان سرطان در سینه بسیار بالاست و میتواند نتیجه درمان را بهبود بخشد.
علت سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه یکی از شایعترین نوع سرطان در زنان است و دلایل زیادی برای بروز آن وجود دارد اما با این حال، علت دقیق بروز سرطان در سینه هنوز به طور کامل مشخص نشده است. «ژنهای خاصی که به ارث میرسند»، «افزایش سن»، «تغذیه نامناسب، مصرف الکل و سیگار»، «عوامل هورمونی»، «چاقی و نداشتن فعالیت بدنی» و… عواملی هستند که باعث افزایش خطر بروز سرطان سینه میشوند.
1. ژنتیک: وجود تغییرات ژنتیکی در برخی افراد میتواند خطر ابتلا به سرطان در سینه را افزایش دهد. مثلا وجود ژنهای BRCA1 و BRCA2 که به ارث میرسند، میتوانند باعث افزایش خطر کانسر سینه و همچنین تخمدان شوند. قابل ذکر است که تغییر یا جهش در DNA موردی است که میتواند سلولهای طبیعی در سینه را تغییر داده و نهایتا به سلولهای سرطانی تبدیل کند.
2. عوامل هورمونی: تغییرات در سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون در بدن نیز، میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را بالا ببرد. مثلا شروع یائسگی یا پایان دوره یائسگی، استفاده از هورمونهای زنانه در درمان بیماریهای مرتبط با هورمون و استفاده طولانی مدت از کنتراستپتیوهای هورمونی میتواند این خطر را افزایش بدهد.
3. عوامل محیطی: همچنین برخی عوامل محیطی هم میتوانند منجر به ابتلا به سرطان سینه زنان گردد. چند مورد از این عوامل شامل در معرض قرار گرفتن مواد شیمیایی مضر مانند بنزن، آرسنیک، فرمالدهید و رادیون، و از سویی دیگر وجود مکرر و بیش از حد مواد نشاستهای و چربیهای اشباع شده در تغذیه، مصرف الکل، سیگار و تابش ناشی از پرتودرمانی نیز یکی از علل سرطان پستان میباشد.
4. سابقه خانوادگی: در برخی از موارد مشاهده شده که سابقه خانوادگی و وجود یکی از افراد نزدیک خانواده که به این مریضی دچار بوده نیز خطر ابتلا به این بیماری را بالا برده و امکان پذیر است.
5. سن: با افزایش سن احتمال بروز بیماری سرطان پستان نیز افزایش مییابد.
در اینجا لازم است تا دو مورد مهم را ذکر کنیم. مورد اول اینکه، بیشتر موارد سرطان سینه بدون علت مشخصی بروز میکنند و ترکیبی از عوامل مختلف میتوانند باعث بروز آن شوند. به همین دلیل، پیشگیری و شناسایی زودرس سرطان از اهمیت بسیاری برخوردار است.
مورد دوم نیز این است که باید بدانید این فاکتورها تنها عوامل مرتبط با سرطان پستان هستند و هر فرد ممکن است به دلایل متفاوتی به این مریضی مبتلا شود. همچنین، داشتن یک یا چند عامل خطر، به تنهایی به معنای ابتلا به سرطان نیست و بسیاری از افرادی که این عوامل را ندارند نیز به سرطان سینه مبتلا شدهاند.
سرطان پستان از کدام قسمت آغاز میشود؟!
این نوع سرطان از بافت پستان آغاز میشود. سلولهای سرطانی پستان هنگامی آغاز میشوند که رشد آنها از کنترل خارج و توموری را تشکیل دهند. بنابراین، کانسر سینه از قسمتهای مختلف این قسمت از بدن آغاز شده و میتواند از طریق جریان خون و غدد لنفاوی در بخشهای دیگر بدن هم پخش شود.
همچنین باید گفت که برخی از کانسرهای سینه میتوانند از راههای حمل شیر به قسمت نوک سینه، آغاز شوند. برخی دیگر نیز از غدههای تولیدکننده شیر شروع میشوند.
سرطان سینه چه علائمی دارد؟
سرطان سینه خود را با علائم و نشانههای مختلف نشان میدهد. یکی از علائم آن، وجود توده یا گره است. این مورد میتواند به صورت یک توده سفت یا گره قابل لمس در سینه حس شود و ممکن است در یک یا هر دو سینه وجود داشته باشد و برای همین قابلیت لمس و امتحان بالینی، اولین مورد تشخیص سرطان در سینه میباشد.
علامت دیگر کانسر پستان، تغییر در شکل و اندازه است. به عنوان مثال، سینه ممکن است به صورت غیرمعمولی بزرگ شود یا شکل آن تغییر کند. همچنین سرطان سینه میتواند با تغییر پوست خود را نشان بدهد و یعنی پوست سینه، متورم یا متمایل به خمیری شدن شود یا ممکن است به صورت قرمزی یا تغییر رنگ نمایش داده شود.
یکی دیگر از نشانههای سرطان در سینه، وجود ترشحات غیرطبیعی مانند خونریزی، مایع سفید یا زرد، یا ترشحاتی با بوی نامطبوع است.
از طرفی، در برخی موارد، سرطان سینه ممکن است باعث درد یا تورم در سینه شود، اما باید توجه داشت که در بسیاری از موارد، این نوع از کانسر بدون درد و علائم قابل لمس نیز وجود دارد. مهم است بدانید که این علائم و نشانهها ممکن است ناشی از دیگر عوامل نیز باشند و مهمتر اینکه، آزمایشهای غربالگری و ماموگرافی در کشف و تشخیص سرطان قبل از علائم آن، بسیار مفید بوده و نباید از آنها غافل شد.
بهترین راه تشخیص سرطان پستان
هر زمانی که مسئله سرطان مطرح میشود، همه به این فکر میکنند که سرطان سینه چگونه تشخیص داده میشود؟ و بهترین و مطمئنترین راهکار چیست؟ تشخیص سرطان سینه معمولاً از طریق یک سری اقدامات و آزمایشهای پزشکی انجام میشود و بهترین راه برای تشخیص سرطان پستان ، استفاده از یک ترکیب از روشهای تشخیصی است.
در ادامه، روشهایی که به طور معمول برای تشخیص سرطان سینه استفاده میشود را توضیح میدهیم:
- امتحان بالینی سینه : پزشک با بررسی سینه و لمس آن به دنبال هرگونه تغییر، توده یا گره مشکوک میگردد و در صورت مشاهده، برای بررسیهای بیشتر راهکارهای دیگری نیز انجام میشود.
- ماموگرافی : این آزمون تصویربرداری با استفاده از پرتو ایکس است که برای تشخیص سرطان سینه استفاده میشود. در این آزمون، تصاویری از بافت سینهها گرفته میشود و تودهها یا تغییرات مشکوک در آنها قابل مشاهده هستند.
- سونوگرافی : این آزمون نیز برای تصویربرداری پستان بکار میرود، اما از امواج صوتی برای تولید تصاویر استفاده میکند. سونوگرافی معمولاً برای بررسی تودههایی که در ماموگرافی مشخص شدهاند یا برای تشخیص در سینههای جوانتر استفاده میشود.
- بیوپسی : در صورت وجود توده مشکوک در سینه، بیوپسی ممکن است انجام شود. در این روش، نمونهای از بافت سینه برداشته میشود و تحت آزمایشات مختلف قرار میگیرد تا نشان دهد آیا سرطان پستان وجود دارد یا خیر.
- تصویربرداریهای تکمیلی : در برخی موارد، تصویربرداریهای تکمیلی مانند ماموتومو گرافی (تصویربرداری سه بعدی سینه)، ماموسینتی گرافی (تصویربرداری با استفاده از ماده رادیواکتیو) یا ماموپتومو گرافی (ترکیبی از ماموگرافی و تصویربرداری مغناطیسی) نیز یکی از راهکارهای تشخیص سرطان است.
در کل، تشخیص سرطان سینه امکان دارد حتی نیاز به ترکیبی از این روشها باشد و همچنین در صورت تشخیص سرطان، آزمایشات تکمیلی مانند سی تی اسکن، مراجعه به متخصصان سرطان و سایر آزمایشات لازم خواهد بود. در این موقعیت، مهم است که با پزشک متخصص در مورد روشهای تشخیصی مناسب مشورت کرده و برنامهای را که برای فرد مناسب است تعیین شود.
شناخت سرطان خوشخیم سینه
سرطان خوشخیم سینه یک نوع سرطان است که به طور عمومی به عنوان تومور فیبروآدنوماتوز شناخته میشود. در این نوع سرطان، سلولهای سینه درون تومور به صورت غیرطبیعی رشد میکنند، اما به بافتهای اطراف نفوذ نمیکنند و در سایر مناطق بدن پخش نمیشوند.
سرطان خوشخیم سینه معمولاً در زنان جوان تشخیص داده میشود و در بیشتر موارد به صورت تودهای در سینهها قابل لمس است. این توده ممکن است نرم و اندکی دردناک باشد و به صورت تک یا چند توده در سینهها وجود داشته باشد.
علائم و نشانههای سرطان خوشخیم سینه عبارت است از:
- توده یا گره در سینه که نرم و قابل حرکت است
- درد یا تورم در منطقه توده
- تغییر در شکل و اندازه پستان
- تغییر در پوست سینه مانند ترشحات و قرمزی
- تغییر در حالت سرنگونی سینه
نکتهای که مطرح است این بوده که در عموم موارد اگر سرطان خوشخیم سینه زود تشخیص داده شود، خطری جدی برای سلامتی ندارد و در بعضی از موارد حتی نیاز به درمان جراحی ندارد. با این حال، در صورت تشخیص هرگونه تغییر در حالت و بافت سینه، بهتر است به پزشک مراجعه کرده تا تشخیص صحیح و درمان مناسب را تعیین کند.
سرطان بدخیم سینه و نشانههای آن
سرطان بدخیم سینه نوع خطرناک کانسر است و از بافت پستان آغاز میشود و میتواند به سایر اندامها منتقل شود. در این خصوص، سلولهای سینه به صورت غیرطبیعی رشد کرده و به بافتهای اطراف نفوذ کرده و به سایر مناطق بدن گسترش مییابد. همچنین تومور بدخیم در نقطه مقابل تومور خوشخیم غیرسرطانی است و به عنوان کارسینوما پستان نیز شناخته شود.
درمانهای مختلفی نیز برای سرطان سینه وجود دارند که از جمله آنها؛ جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و درمانهای هورمونی میباشد.
علائم و نشانههای سرطان بدخیم سینه شامل موارد زیر است:
- توده یا گره در سینه و یا زیر بغل که اکثرا بیشتر از یک طرف و یا در بخش بالایی یا بیرونی سینه قرار دارد
- تغییر در شکل یا اندازه پستان یا پوست آن، مانند چین و چروک یا پوست کشیده
- ترشحات خونی یا دیگر مایعات از سینه
- تغییر در پوست مانند قرمزی، تیرگی یا مرطوبیت
- تغییر در سطح پستان، مانند خارش یا درد
- وجود تورم مکرر و احساسات دردناک
- تغییر در حالت سرنگونی سینهها
آیا سرطان بدخیم سینه قابل درمان است؟
در پاسخ به این سوال میتوانیم بگوییم بله، سرطان بدخیم سینه قابل درمان است، اما درمان آن بستگی به مرحله بالقوه سرطان، اندازه تومور، نوع سلولهای سرطانی و وضعیت عمومی بیمار دارد. درمان سرطان سینه میتواند شامل یک یا ترکیبی از روشها باشد.
یکی از راههای درمان سرطان بدخیم پستان جراحی است که شامل برداشتن تومور سینه (ماستکتومی) یا حفظ سینه (لومپکتومی) میباشد. در برخی موارد، لنفومکتومی نیز انجام میشود تا لنفوزدههای مبتلا به سرطان هم برداشته شوند.
روش دیگر پرتو درمانی هست که استفاده از پرتوهای با انرژی بالا برای نابودی سلولهای سرطانی و کاهش اندازه تومور را در پی خواهد داشت. بنا به تشخیص دکتر شیمی درمانی نیز مفید است. استفاده از داروهای ضد سرطانی برای کاهش اندازه تومور و کنترل گسترش سرطان به سایر مناطق بدن منجر میشود.
استفاده از داروها یا ترکیباتی که به تغییرات هورمونی در بدن وابسته هستند هم در برخی موارد اولیه توصیه میشود چرا که هورمون درمانی به منظور کاهش رشد سلولهای سرطانی انجام میگیرد. در این روش داروها به صورت مستقیم به مولکولهای خاص در سلولهای سرطانی متصل میشوند و آنها را تخریب میکنند.
درمان سرطان پستان چه زمانی باید شروع شود؟
زمان شروع درمان کانسر پستان بستگی به مرحله بالقوه سرطان، نوع سلولهای سرطانی، وضعیت عمومی بیمار و توصیههای پزشک دارد. با توجه به نظریههای پزشکی، مهمترین فاکتور برای شروع درمان سرطان سینه، مرحله بالینی آن است. درمان سینهها در مراحل اولیه، به طور کلی شامل جراحی برای برداشتن تومور و درمانهای تکمیلی مانند شیمی درمانی و یا پرتودرمانی میشود.
در این زمینه، انتخاب روشهای درمانی بستگی به اندازه تومور، گسترش به غدد لنفاوی و عوامل دیگر دارد. بنابراین، هرگونه تشخیص یا تردید در مورد وجود سرطان سینه، نیازمند مشاوره با پزشک تخصصی است. اما در مجموع، درمان سرطان پستان باید در اسرع وقت شروع شود.
در صورت تشخیص سرطان سینه، پزشک بر اساس مشخصات و نتایج آزمایشها، مرحله بالقوه سرطان و نیازهای درمانی را تعیین خواهد کرد. در برخی موارد، درمان امکان دارد با جراحی شروع شده تا تومور سینه برداشته شود. در موارد دیگری نیز، ممکن است نیاز به درمان همزمان با شیمی درمانی، پرتودرمانی یا درمان هورمونی باشد.
سرطان سینه در زمان بارداری و شیردهی
سرطان پستانها در زمان بارداری و شیردهی میتواند رخ دهد، اما بسیار نادر است. بارداری و شیردهی به طور کلی به عنوان عوامل محافظتی در برابر این نوع از سرطان مطرح هستند. در طول بارداری، سینه تغییراتی میکند و برای تهیه و تغذیه نوزاد آماده میشود که این تغییرات شامل افزایش حجم و تعداد سلولهای سینه است که ممکن است خطر بروز سرطان در سینه را افزایش دهد.
اما بر اساس تحقیقات، بارداری و شیردهی به طور کلی خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش میدهند. برای مثال، شیردهی طولانی مدت میتواند به عنوان عامل محافظتی در برابر سرطان در سینههای زنان عمل کند. همچنین، برخی مطالعات نشان دادهاند که زنانی که در سنین جوانی باردار بودهاند، خطر ابتلا به سرطان سینه را در آینده کاهش میدهند.
آیا کانسر سینه فقط در زنان دیده میشود؟
خیر، سرطان سینه نه تنها در زنان بلکه در مردان نیز دیده میشود، اما در زنان بسیار بیشتر رخ میدهد. در حقیقت، سرطان پدر زنان یکی از شایعترین انواع سرطان است. طبق آمارهای جهانی، بیش از 99٪ موارد سرطان پستان در زنان رخ میدهد. اما در حدود 1٪ موارد، مردان نیز ممکن است به سرطان سینه مبتلا شوند. عواملی مانند ژنتیک، سن، عوامل هورمونی و عوامل محیطی میتوانند بر خطر ابتلا به کانسر سینه در مردان تأثیرگذار باشند.
راه های پیشگیری از سرطان سینه را بدانید
همیشه باید به سلامت خود اهمیت داده و از آن غافل نشوید چرا که سلامتی بدن، از مهمترین و اصلیترین نعمتهای الهی است و در صورت بیماری و مریضی شاهد روزهای سختی خواهید بود.
برخی اقدامات و روشهایی که میتوانند در پیشگیری از سرطان در سینه موثر باشند را در ادامه ذکر مینماییم اما بدانید که بهترین راه برای پیشگیری از کانسر پستان، انجام معاینات منظم و ارتقای سبک زندگی سالم است.
آگاهی و آزمایشهای پیشگیرانه: آگاهی از علائم و عوامل خطر سرطان و انجام آزمایشهای پیشگیرانه مانند ماموگرافی و ارزیابی گردن رحم (پاپ اسمیر) میتواند در تشخیص زودهنگام و پیشگیری از سرطان سینه مفید باشد.
سبک زندگی سالم: تغذیه مناسب، ورزش منظم و حفظ وزن سالم میتوانند در کاهش خطر ابتلا به سرطان و کانسر پستان مؤثر باشند.
محدود کردن مصرف الکل: ما مصرف الکل را حتما نهی و توصیه میکنیم از مشروبات الکلی دوری کنید چرا که آسیبهای بسیاری را برای بدن ایجاد میکنند و یکی از این موارد، خطر ابتلا به سرطان پستان است.
عدم مصرف ترکیبات تنباکو: سیگار کشیدن و مواد دخانی دیگر میتوانند خطر ابتلا به کانسر سینه را افزایش دهند و لازم است برای پیشگیری از بیماریهای سینه، از این موارد دوری نمایید.
اجتناب از تماس با مواد شیمیایی: تماس مستقیم با مواد شیمیایی مضر مانند فلوئوروآنتیمونیک اسید، سربها، هیدروژن سولفید، آرسین و… را کاهش دهید تا از سلامت خود و سینههایتان محافظت کنید.
شناخت و مراقبت از عوامل خطر: شناخت عوامل خطر مرتبط با سرطان پستان مانند سابقه خانوادگی، سن، تاریخچه درمان هورمونی و غیره و البته مراقبت و مشاوره با پزشک میتواند در پیشگیری از سرطان مفید باشد.
همچنین، توصیه مینماییم که به صورت منظم به پزشک مراجعه کرده و از تستهای چکاب سلامت بدن غافل نشده تا در صورت وجود هرگونه علائم مشکوک یا تغییرات در بدن از جمله سینهها، سریعا به پزشک مراجعه کنید.
جمعبندی مقاله
در این مقاله از مجله زیبایی و سلامت نیلماه به یکی از شایعترین سرطانها در بین بانوان پرداختیم. در نظر داشته باشید که کلیدیترین و بهترین راه درمان سرطان سینه، توجه به این قسمت حیاتی از بدن و تشخیص به موقع بیماری است. شناخت ساختار طبیعی پستان و توجه به هرگونه تغییر در شکل ظاهری آن و مشورت با پزشک متخصص، میتواند نقش بسیار مهمی در درمان سرطان پستان داشته باشد.
البته برخی اوقات، از علائم ظاهری هیچگونه خبری نبوده و انجام آزمایشهای غربالگری و ماموگرافی میتواند فرد را از وجود کانسر آگاه کند. بنابراین، داشتن چکاپ منظم بهترین راه برای مقابله با این سرطان است. فروشگاه نیلماه برای تمامی بانوان عزیز آرزوی سلامتی و تندرستی دارد.
سوالات متداول درباره سرطان پستان
1. سرطان سینه چیست؟
سرطان سینه یک بیماری است که در نتیجه رشد غیرطبیعی سلولهای سینه رخ میدهد. این بیماری میتواند در سلولهای بافت پستان شروع شود و به سایر مناطق بدن گسترش یابد.
2. علائم سرطان پستان چیست؟
علائم سرطان پستان ممکن است شامل توده یا گره در سینه، تغییر در شکل یا اندازه سینه، تغییر در پوست سینه، ترشحات غیرطبیعی از سینه و تغییر در حالت پستان باشد.
3. دلیلهای سرطان پستان چیست؟
عوامل و دلایل سرطان در پستانها شامل سن بالا، تاریخچه خانوادگی سرطان، ژنتیک، عوامل هورمونی، چاقی، مصرف الکل، عدم ورزش منظم و مصرف داروهای هورمونی هستند.
4. سرطان سینه چگونه تشخیص داده میشود؟
روشهای تشخیص سرطان در سینهها شامل ماموگرافی، سونوگرافی سینه، بیوپسی سوزنی، بیوپسی باز و تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) است.
5. روشهای درمان کانسر سینه کدام است؟
روشهای درمان کانسر سینه شامل جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی و هورمون درمانی است. نوع و مرحله سرطان تعیین کننده روشهای درمانی است که با نظر پزشک پیش میرود.