افسردگی رایج‌ترین اختلال خلقی و نرخ شیوع زیادی در نسل جدید دارد. افسردگی معمولا چند ماه و در برخی موارد به صورت مزمن و برای چند سال همراه فرد باقی می‌ماند بسیاری از افراد باور دارند افسردگی در طول زمان درمان میشود. در این مقاله بررسی می‌کنیم آیا افسردگی خود به خود درمان میشود؟ درمان افسردگی چقدر طول می‌کشد و چه درمان‌هایی برای آن وجود دارد؟
آیا افسردگی خود به خود درمان میشود؟
به طور کلی نمی‌توان مدت زمان حضور علائم افسردگی را پیش‌بینی کرد. شدت و مدت علائم به عوامل بسیار مختلفی بستگی دارند و عدم وجود علائم به معنای از بین رفتن آن نیست. گاهی افسردگی به صورت اپیزودهای مختلف و در فواصل زمانی مختلف عود میکند و بین این اپیزودها علامتی وجود ندارد.
برای دستیابی به پاسخ واضح به این سوال باید گفت، علائم افسردگی به مرور زمان ممکن است کاهش یابند یا حتی از بین بروند اما این موضوع به معنای درمان آن نیست. عدم درمان افسردگی می‌تواند باعث تبدیل آن به اختلال دیگری شود که درمان آن بسیار دشوارتر خواهد بود.
یکی از احتمالات درمان خودبه‌خودی افسردگی، رشد شناختی فرد است. برای مثال درصد بسیار زیادی از نوجوانان درگیر افسردگی می‌شوند و متاسفانه درصد بسیار زیادی از آنها هیچ وقت توجه درمانی کافی دریافت نمی‌کنند؛ با این حال بسیاری از آنها با رشد و ورود به دوران بزرگسالی، نشانی از وجود افسردگی ندارند.
نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که عدم درمان افسردگی در دوران حساسی مثل نوجوانی می‌تواند عواقب زیادی داشته باشد و تکیه بر درمان خودبه‌خودی آن کار درستی نیست. با توجه به اینکه سرعت رشد شخصی با بالاتر رفتن سن کمتر میشود، احتمال درمان آن در بزرگسالان بسیار کم است.
نکته: اگر به دنبال جلسات مشاوره آنلاین افسردگی هستید، مجموعه پل یکی از گزینه‌های مناسب است.
علائم افسردگی چیست؟
افسردگی یک اختلال خلقی است؛ به این معنا که خلق و مود فرد را با مشکل مواجه میکند. علائم اصلی افسردگی غم و اندوهی است که معمولا دلیل مشخصی ندارد. فقدان لذت نیز علامت مهم دیگری است که می‌تواند جوانب مختلفی داشته باشد.
با توجه به اینکه انواع مختلف افسردگی علائم مختلفی دارند، علائم کلی آن را بررسی می‌کنیم و وارد جزئیات نمی‌شویم.
- خلق افسرده (غم، ناامیدی، احساس گناه)
- فقدان لذت در همه فعالیت‌ها
- تغییر در اشتها که منجر به کاهش یا افزایش وزن میشود (۱۵ درصد وزن)
- تغییر الگوی خواب (بی‌خوابی یا پرخوابی مفرط)
- خستگی مفرط
- کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس
- ناتوانی در حفظ توجه و تمرکز
- افکار مکرر درباره مرگ خود یا نزدیکان
- مدت زمان وجود علائم با توجه به نوع افسردگی می‌تواند دو هفته، یک ماه، شش ماه یا دو سال باشد.
انواع افسردگی شامل این موارد میشود:
- افسردگی اساسی یا افسردگی ماژور
- افسرده خویی یا افسردگی مزمن
- افسردگی بعد از زایمان
- افسردگی با الگوی فصلی
- دوقطبی نوع ۱
علت ابتلا به افسردگی چیست؟
عوامل بسیار زیادی در ابتلا به افسردگی نقش دارند. هیچ کدام از این عوامل به تنهایی باعث افسردگی نمی‌شوند و در کنار یکدیگر منجر به افسردگی می‌شوند. مهم‌ترین علل افسردگی شامل این موارد میشود:
- تغییرات هورمونی
- ناهنجاری در کارکرد مغز
- عوامل محیطی مثل تجربیات استرس‌زا
- عوامل شخصیتی مثل روان‌رنجوری (بدبینی مزمن)
- بیماری‌های پزشکی مثل تیروئید پرکار
- داروهای پزشکی مثل داروهای تپش قلب
- ریشه ژنتیکی
- سوءمصرف الکل یا مواد مخدر
تاثیر زمان و نوع افسردگی بر کاهش علائم
با بررسی دلایل و انواع افسردگی می‌توان گفت این دو عامل می‌توانند منجر به کاهش یا حذف شدن علائم شوند. برای مثال فردی که دچار افسردگی فصلی است، در برخی ماه‌های سال دچار تغییرات هورمونی شدید میشود که به محض رفع این مشکل، علائم افسردگی نیز از بین می‌روند؛ اما نمی‌توان گفت افسردگی درمان شده است. در ادامه برخی مثال‌های دیگر را بررسی می‌کنیم:
- افسردگی اساسی: شدت علائم در افسردگی اساسی بسیار زیاد اما مدت حضور علائم بسیار کوتاه است. با اتمام هر اپیزود و کاهش شدت علائم ممکن است فرد فکر کند که درمان شده است؛ اما اپیزودهای بعدی در فاصله یک الی شش ماه رخ خواهند داد.
- افسرده خویی: شدت علائم در افسردگی مزمن بسیار کمتر از افسردگی اساسی است و حداقل دو سال وجود دارد؛ شدت کم این علائم ممکن است باعث شود تا فرد یا اطرافیان وی فکر کنند که افسردگی وجود ندارد.
- افسردگی پیش یا پس از زایمان: راه اندازه افسردگی زایمان، تغییرات هورمونی شدید است؛ ممکن است با کنترل این هورمون‌ها توسط بدن، علائم افسردگی کمرنگ شوند.
- افسردگی فصلی: علائم با شروع فصل پاییز تشدید می‌شوند و با پایان زمستان تضعیف می‌شوند.
- دوقطبی نوع یک: ماهیت اختلال دوقطبی، تغییر شدید مود است. با توجه به اینکه دوقطبی نوع یک دوره مانیا ندارد، دوره هیپومانیا یا دوره غیبت ممکن است به عنوان پایان اختلال در نظر گرفته شود.
روش‌های درمان افسردگی چیست؟
رویکردها و نظریه‌های مختلف روانشناسی، روش‌های مختلفی برای درمان افسردگی دارند. در نهایت، روان‌درمانی، درمان اصلی افسردگی است و در برخی شرایط و با تشخیص متخصص، دارودرمانی به این پروسه اضافه میشود. علاوه بر این، برخی تکنیک‌ها و روش‌ها می‌توانند به درمان سرعت ببخشند.
- روان درمانی: رایج‌ترین و موثرترین نوع روان درمانی برای افسردگی، CBT یا شناخت رفتار درمانی است. در این روش متخصص تلاش میکند تا افکار و اعمال ناسالم فرد را شناسایی کند و افکار و اعمال سالم را جایگزین آنها کند. با تشخیص متخصص، ممکن است روش‌هایی مثل اگزیستانسیالیسم، طرحواره درمانی یا ACT مورد استفاده قرار بگیرد.
- دارودرمانی: SSRIها یا داروهای دسته مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین، رایج‌ترین و موثرترین داروها برای افسردگی است. این دارو نسبت به بقیه داروها عوارض جانبی کمتری دارند و اعتیادآور نیستند. با این حال، این داروها برای برخی از افراد موثر نیستند و متخصص ممکن است داروهای دیگری تجویز کند.
- درمان‌های جانبی: برخی از فعالیت‌های کمک درمانی مثل یادگیری یوگا و مدیتیشن، ماساژ درمانی یا تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی تاثیرات زیادی در درمان دارند.
درمان افسردگی چقدر طول می‌کشد؟
علائم افسردگی در طول زمان ممکن کاهش یابند، اما بدون درمان احتمالا بر می‌گردند! در واقع برنگشتن علائم مشکل جدی‌تری است چون معمولا به ابتلا به اختلال دیگری اشاره دارد که معمولا اختلال پیچیده‌تری است.
از طرف دیگر، بسیاری از مبتلایان به افسردگی، انگیزه‌ای برای درمان ندارند. گاهی شدت و مزمن بودن علائم باعث میشود تا فرد حتی قادر به تصور درمان مشکل خود نباشد. در واقع ناامیدی و بی‌انگیزگی یکی از علائم افسردگی است. از طرف دیگر بسیاری از افراد در طول درمان از آن خسته می‌شوند و درمان را رها می‌کنند.
نکته مهم در این زمینه این است که توجه کنید علائم و نشانه‌های افسردگی در طول تمام زندگی شما شکل گرفته‌اند و محکم شده‌اند و یک شبه از بین نخواهند رفت. افسردگی درمان‌پذیرترین اختلال روانشناختی است.
در نهایت، مشخص کردن زمان دقیق افسردگی اصلا ساده نیست. درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است طی ۳ ماه الی دو سال زمان ببرد. در برخی موارد بسیار شدید از افسردگی مزمن، درمان می‌تواند حتی طولانی‌تر نیز باشد.
کلام آخر
افسردگی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های قرن حاضر است و بر اساس آمارها ۷۰ درصد افراد حداقل یک‌بار در زندگی خود با آن درگیر می‌شوند. درمان افسردگی هرچقدر زودتر شروع شده باشد شانس بیشتری برای موفقیت دارد و عدم درمان آن می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد. به بیان ساده‌تر در جواب سوال آیا افسردگی خود به خود درمان میشود باید گفت با وجود اینکه شدت نشانه‌ها در طول زمان کاهش می‌یابند اما به‌خودی‌خود درمان نمی‌شود.
منابع: