تاریخ انتشار •به روز شده در
در حالی که ایران نسبت به تصویب قطعنامهای از سوی تروئیکای اروپایی در نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده است، والاستریت ژورنال در گزارشی از اقدام اخیر ایران در افزایش میزان ذخیره سوخت هستهای در این کشور خبر داده است.
در گزارش وال استریت ژورنال با اشاره به این که چنین اقدامی در آستانه بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید صورت گرفته، آمده است که پیشرفت برنامه هستهای ایران میتواند تلاشهای رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده برای مهار تهران را با پیچیدگی و دشواریهایی همراه کند.
نویسنده گزارش در همین راستا با استناد به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی آورده است که ایران ذخایر اورانیوم غنی شده تا سطح نزدیک به استفاده تسلیحاتی خود را در بحبوحه درگیری با اسرائیل به شدت افزایش داده است، موضوعی که میتواند برای دولت جدید ایالات متحده به رهبری دونالد ترامپ چالش برانگیز باشد.
در همین حال، نگرانیها در پایتختهای کشورهای غربی نسبت به این موضوع که ایران ممکن است تصمیم به توسعه سلاح هستهای بگیرد رو به افزایش است.
این بیم پس از اظهارات مقامات ارشد ایرانی مبنی بر تسلط تهران بر بسیاری از تکنیکهای ساخت سلاح هستهای افزایش یافته است.
از سوی دیگر، تضعیف حزبالله لبنان قدرتمندترین نیروی نیابتی ایران در خاورمیانه توسط اسرائیل، به بحثهای عمومی در ایران در خصوص اینکه آیا بهترین شکل بازدارندگی کشور داشتن بمب اتمی است یا خیر؟ دامن زده است.
این در حالیست که ایران همیشه ادعا کرده است که فعالیت هستهای این کشور صرفاً ماهیت غیرنظامی و صلحآمیز دارد.
تهران و دولت آینده ایالات متحده هر دو در خصوص اینکه پس از به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در ۲۰ ژانویه به دنبال رویارویی خواهند بود یا نوعی تعامل دیپلماتیک را در پیش خواهند گرفت، پیشتر مواضع متناقضی را اتخاذ کردهاند.
دونالد ترامپ پیش از انتخابات گفته بود که به دنبال جنگ با ایران یا تلاش برای تغییر رژیم در این کشور نیست.
وال استریت ژورنال اخیرا در گزارشی اعلام کرد که ایران به شکل کتبی به دولت بایدن تضمین داده است که در پی ترور ترامپ نیست.
از سوی دیگر به گزارش والاستریت ژورنال، ایلان ماسک، یکی از نزدیکان و معتمدان دونالد ترامپ هفته گذشته با سفیر ایران در سازمان ملل متحد دیدار کرد؛ دیداری که مقامات ایرانی آنرا تایید نکردهاند.
این در حالیست که بنا به برخی گزارشهای تایید نشده، احکام مربوط به تحریمهای جدید علیه ایران از پیش توسط دونالد ترامپ امضا شده و با ورود وی به کاخ سفید به اجرا گذاشته خواهد شد.
مسئولان تیم ترامپ در همین راستا می گویند که کارزار «فشار حداکثری» بر اقتصاد ایران و اقداماتی برای جلوگیری از هستهای شدن این کشور با روی کار آمدن دولت در پیش گرفته خواهد شد.
ایران تا زمان بازگشت از برخی گامهایی که طی چند سال گذشته در جهت توسعه برنامه هستهای خود برداشته، به عنوان قدرتی در آستانه دستیابی به سلاح هستهای باقی خواهد ماند و این همان چیزی است که ممکن است دولت ترامپ آنرا غیرقابل پذیرش قلمداد کند.
با این حال، هر توافقی برای عقب راندن برنامه هستهای تهران تقریباً به نوعی امتیاز در راستای منافع اقتصادی ایران نیاز خواهد داشت.
به گفته مقامات آمریکایی، چندین ماه طول میکشد تا ایران به سلاح هستهای دست یابد و شواهدی در حال حاضر وجود ندارد که نشان دهد ایران در حال حاضر روی ساخت بمب کار میکند.
بر اساس گزارش محرمانهای که روز سهشنبه در اختیار اعضای آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار گرفت، مقامات ایرانی هفته گذشته در جریان دیدار و گفتگو با رافائل گروسی، مدیر کل این نهاد نظارتی سازمان ملل، برای حفظ ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی این کشور در سطح فعلی اعلام آمادگی کردهاند.
بنا به این گزارش، پس از بازدید گروسی که روز جمعه به پایان رسید، بازرسان آژانس شاهد اقداماتی اولیه از سوی ایران برای توقف گسترش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی بودند.
با این حال، والاستریت ژورنال به نقل از یک دیپلمات ارشد آورده است که در صورت صدور قطعنامهای سرزنشآمیز علیه ایران در نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بعید است تهران به این تعهد پایبند باشد.
در پی انتشار گزارشهایی، دو دیپلمات ارشد آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین روز سهشنبه اعلام کردند که شورای حکام رویکرد سرزنش آمیز علیه ایران را در پیش خواهد گرفت؛ امری که میتواند سبب ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد و اعمال اقداماتی علیه این کشور شود.
ایران نیز در مقابل اعلام کرده است که در صورت تصویب قطعنامه در شورای حکام علیه این کشور، گامهای بیشتری برای پیشبرد برنامه هستهای خود برداشته و دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات خود را محدودتر خواهد کرد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش تازه خود اعلام کرد که ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران با ۱۷.۶ کیلوگرم افزایش به ۱۸۲.۳ کیلوگرم، چیزی حدود ۴۰۲ پوند رسیده است.
با فرض اینکه ایران این میزان از اورانیوم غنیشده با خلوص ۶۰ درصدی را افزایش ندهد و اینکه تبدیل آنها به موادی با قابلیت ساخت تسلیحات هستهای تنها چند روز طول میکشد، به نظر میآید که ترامپ در حالی ماه ژانویه قدرت را در دست خواهد گرفت که ایران از هماکنون سوخت هستهای لازم برای ساخت چهار بمب اتمی را در اختیار دارد.
در این گزارش همچنین آمده است که ذخایر مواد غنیسازی شده ۲۰ درصدی ایران نیز اندکی افزایش یافته است.
دیوید آلبرت، رئیس و بنیانگذار موسسه علوم و امنیت بینالمللی، پس از گزارش قبلی آژانس بین المللی انرژی اتمی در ماه اوت گفت که ایران در حال حاضر اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت ۱۵ بمب هسته ای طی پنج ماه را در اختیار دارد.
به ادعای والاستریت ژونال، تصمیم ایران برای گسترش برنامه هستهای خود در پی درگیریهای نظامی گسترده اخیر بین این کشور و اسرائیل اتخاذ شد.
ایران اول اکتبر گذشته با شلیک حدود ۲۰۰ موشک بالستیک به اسرائیل حمله کرد و به برخی از سایتهای نظامی این کشور آسیبهای جزئی وارد کرد.
اسرائیل نیز در پاسخ روز ۲۶ اکتبر با یک سری حملات دقیق مدعی هدف قرار دادن سیستم دفاع موشکی و تأسیسات موشکی این کشور شد.
مقامات غربی و اسرائیلی پس از این حملات اعلام کردند که عملیات نظامی اخیر هر گونه حمله در آینده به تاسیسات هستهای ایران را آسانتر میکند.
در دومین گزارش محرمانه آژانس آمده است که بهرغم سفر هفته گذشته رافائل گروسی به ایران، تهران هنوز اقدامی برای حل و فصل ابهامات مطرح از سوی آژانس در خصوص منشاء مواد هستهای کشف شده در چند سایت از پیش اعلام نشده، انجام نداده است.
در جریان سفر اخیر مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران، مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران قول دادند که این کشور گام های مشخصی برای بهبود هماهنگیها با آژانس انجام دهد.
ایران همچنین در خلال این گفتوگوها اعلام کرد که آماده است به چهار بازرس جدید آژانس که با نظارت بر امور هستهای آشنا هستند، اجازه فعالیت دهد.
این وعده و نیز تعهد نسبت به حفظ سطح ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی در سطح فعلی به ظاهر تنها در صورت امتناع شورای حکام از تصویب قطعنامهای علیه ایران اعتبار خواهد داشت.
گزینههای پیش روی ایران برای پاسخگویی به قطعنامه احتمالی شورای حکام
به اعتقاد تحلیلگیران، ایران در صورت مواجه شدن با قطعنامهای جدید از سوی شورای حکام گزینههای متعددی را برای توسعه برنامه هستهای خود در اختیار دارد که اجرایی کردن آنها با افزایش نگرانیها در غرب به همراه خواهد بود.
یکی از این گزینهها ادامه تولید اورانیوم فلزی است که فناوری و دانش چگونگی تولید آن از دید قدرتهای غربی میتواند به ایران برای ساخت ساخت سلاح هستهای کمک کند.
ایران سال ۱۳۹۹ فرایند تولید اورانیوم فلزی را به عنوان نوعی «سوخت ارتقا یافته برای راکتور تحقیقاتی تهران در تاسیسات اتمی اصفهان آغاز کرد.
بهرهبرداری از واحد جدید سانتریفیوژهای IR۶ که دست کم ۹ برابر بیشتر از نسل اول سانتریفیوژها کارایی دارند دیگر اقدامی است که ایران احتمالا در پاسخ به تصویب قطعنامه در شورای حکام در پیش خواهد گرفت. تعداد بیشتری از این سانتریفیوژها خرداد ۱۴۰۳ پس از سومین قطعنامه شورای حکام علیه ایران نصب شده بودند.
ایران پس از صدور دومین قطعنامه از سوی آژانس، سال ۱۴۰۱ با همین نسل از سانتریفیوژها در فردو اقدام به غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصدی کرده بود.
استفاده از زنجیره سانتریفیوژهای پیشرفته برای گازدهی اقدامی دیگر است که ایران احتمالا پس از صدور قطعنامه جدید از سوی شورای حکام در پیش خواهد گرفت.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
source