آگهی

به گفته کوئنتین آوانزی، محقق در مقطع دکترای زیست‌شناسی در دانشگاه آزاد بروکسل، «وقتی خطرات بهداشتی به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد، همبستگی و کمک‌رسانی در میان کلنی تقویت می‌شود».

در گونه‌ی «میرمیکا روبرا» (Myrmica rubra) تقریباً تمامی مورچه‌ها ترجیح می‌دهند با همکاری مشکل را حل کنند، به‌جای اینکه وظیفه‌ی سخت را به تعداد معدودی واگذار کنند و خطر کندی در تخلیه لاشه‌ها را به جان بخرند.

این گونه‌ی مورچه قرمز که در اروپا فراوان یافت می‌شود، به زندگی اجتماعی کلنی خود کمک می‌کند. این کلنی‌ها دارای چندین ملکه و تا ۲۵۰۰ کارگر هستند که هر یک وظایف خاصی از جمله مراقبت از لاروها یا تأمین غذا برای لانه را انجام می‌دهند.

پژوهشگران در این تحقیق گروهی از مورچه‌ها را که نقش انتقال‌دهنده لاشه‌ها را بر عهده دارند، شناسایی کرده‌اند. آنان برای این مطالعه از آسیب‌پذیری مورچه‌ها در برابر یک نوع قارچ، که بر روی لاشه‌های حشرات کوچک رشد می‌کند، استفاده کردند.

این قارچ، که یک عامل بیماری‌زای بسیار رایج است، میزبان خود را با تولید اسپورهایی که به داخل بدن نفوذ می‌کنند می‌کشد.

مورچه‌ها قادر به تشخیص لاشه‌های آلوده به این قارچ هستند که با نوعی کپک سفیدپوش (موسوم به «موسکارین سفید») پوشیده می‌شوند.

پژوهشگران برای تحقیق در این رابطه کلنی‌های آزمایشی شامل دو ملکه و ۲۲۵ مورچه کارگر ایجاد کردند که هر کلنی به دو گروه تقسیم شد: دو سوم ساکن لانه و یک سوم جمع‌آوری‌کننده غذا.

۱۰۰ مورچه از هر کلنی با برچسب‌های کوچک رنگی مشخص شدند و در لانه‌های مصنوعی قرار گرفتند.

پس از ورود لاشه‌های آلوده و سالم، پژوهشگران رفتار مورچه‌ها را ثبت کردند که مشخص شد مورچه‌های «جمع‌آوری‌ کننده متناوب» عمدتاً وظیفه‌ی انتقال لاشه‌های سالم را بر عهده دارند.

اما در مواجهه با لاشه‌های آلوده تمام گروه‌ها، به جز مورچه‌های غیر فعال، در عملیات تخلیه شرکت می‌کنند حتی مورچه‌های پرستاری که معمولاً تنها وظیفه مراقبت از لاروها را بر عهده دارند.

در شرایط عادی، انتقال یک لاشه سالم ممکن است ۴۰ دقیقه تا سه ساعت طول بکشد. اما در موارد آلودگی، زمان تخلیه می‌تواند با این همکاری دسته‌جمعی به چند دقیقه کاهش یابد.

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

برخی از مورچه‌ها، که به عنوان «پاکساز» شناخته می‌شوند، پس از هر عملیات خود را با دقت تمیز می‌کنند. این رفتار به آن‌ها کمک می‌کند تا خطرات بهداشتی را کاهش دهند.

پاتریسیا د‌اتوره، استاد رفتارشناسی در دانشگاه سوربن پاریس شمالی، معتقد است که وجود این مورچه‌های پاکساز ممکن است ریشه ژنتیکی داشته باشد.

وی می‌گوید در میان مورچه‌ها و زنبورهای عسل، برخی خطوط ژنتیکی نسبت به دیگران رفتارهای بهداشتی بیشتری از خود نشان می‌دهند و در گونه‌ی میرمیکا روبرا که کلنی‌های چندملکه‌ای تشکیل می‌دهند، ممکن است یکی از این خطوط ژنتیکی مسئول این رفتارهای بهداشتی برجسته باشد.

آگهی

نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Open Science» انجمن سلطنتی بریتانیا منتشر شده است.