در جهان بی‌ثباتی که با آن رو به رو هستیم، یک رهبر به بهترین شکل در حال سوءاستفاده از آن است و با سرکوب مخالفان و حذف رقبای سیاسی موقعیت خود را مستحکم‌تر از قبل می‌کند.
آگهیدر وضعیت بی‌ثبات جهانی که در آن ایالات متحده به تدریج از مسائل بین‌المللی فاصله می‌گیرد و اروپا هم آن‌قدر چالش و تنش‌های مهم‌تری دارد، رجب طیب اردوغان، رئيس جمهور ترکیه از هیچ فرصتی برای اقتدارگرایی بیشتر حکومتش نمی‌گذرد.
تحلیلگران می‌گویند اروپا به شدت به همکاری ترکیه نیاز دارد تا در ایجاد ائتلافی برای حمایت از اوکراین پس از هر توافقی با روسیه شریک شود و همچنین می‌داند که ترکیه به‌ویژه پس از سرنگونی بشار اسد، بازیگر اصلی در سوریه است.
ایالات متحده در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، علاقه‌ای به مسائل داخلی ترکیه ندارد و بیشتر تمرکزش بر پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین، مقابله با تهدیدات ایران و در نهایت مقابله با چین است.
وزارت‌خانه‌های امور خارجه کشورهای اروپایی، از جمله فرانسه و آلمان، دستگیری ۱۹ مارس اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول و رقیب اصلی اردوغان، را محکوم کردند، اما از تهدید به اقدامات عملی خودداری کردند. در عین حال، ایالات متحده عمدتاً سکوت کرده است.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، قرار است سه‌شنبه با همتای آمریکایی خود مارکو روبیو ملاقات کند و نماینده‌ای از ترکیه نیز قرار است پنج‌شنبه در نشست پاریس برای گفتگو در مورد اوکراین شرکت کند.
آسی آیدینتاش‌باش، پژوهشگر مهمان در مؤسسه بروکینگز واشنگتن در این خصوص به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «اردوغان لحظه ژئوپلیتیکی را به خوبی درک کرده است. دولت ترامپ علاقه‌ای به سیاست خارجی مبتنی بر ارزش‌ها ندارد و اروپایی‌ها به ترکیه نیاز دارند تا سوریه را تثبیت کند و به ایجاد معماری امنیتی پایدار در اروپا پس از جنگ اوکراین کمک کند.»
مارک پییرینی، پژوهشگر ارشد در موسسه کارنگی اروپا هم بر این باور است که اردوغان یک موقعیت عالی برای دستگیری رقیب اصلی خود و سرکوب اعتراضات ناشی از آن انتخاب کرده است.
بریتانیا و فرانسه در تلاش برای تشکیل ائتلافی از کشورهای داوطلب هستند تا به اوکراین کمک کنند، از جمله ارسال تجهیزات نظامی و حتی نیرو، و ترکیه به دلیل ارتش بزرگ خود، تولید پهپادهای پیشرفته و روابط دوستانه با همزمان با کی‌یف و مسکو، شریک کلیدی در این ائتلاف است.
پییرینی در این خصوص می‌گوید: «این ممکن است به بازگشت اردوغان به صحنه بین‌المللی کمک کند، جایی که به لطف صنعت دفاعی قوی و انعطاف‌پذیر ترکیه، آنکارا می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.»
امام‌اوغلو که در سال ۲۰۱۹ به عنوان شهردار استانبول انتخاب شد و سال گذشته دوباره به این سمت انتخاب شد، به‌عنوان بزرگترین رقیب داخلی اردوغان شناخته می‌شد. تحلیلگران مسائل ترکیه بر این باورند که دستگیری او به دستور اردوغان بوده است.
جمعیت‌های زیادی در استانبول و دیگر شهرها در اعتراض به دستگیری او به خیابان‌ها آمده‌اند، اما پلیس با استفاده از اسپری فلفل، آب‌پاش‌ها و گلوله‌های پلاستیکی به اعتراضات پاسخ داده است. بیش از هزار نفر از جمله خبرنگاران و یک گزارشگر خبرگزاری فرانسه، دستگیر شده‌اند.
در حالی که دولت جو بایدن به طور مداوم ترکیه را به دلیل مسائل حقوق بشر مورد انتقاد قرار می‌داد، مقامات ایالات متحده تحت ریاست جمهوری ترامپ از انتقاد علنی از اردوغان خودداری کرده‌اند، کسی که رئیس‌جمهور فعلی ایالات متحده در سال ۲۰۱۹ او را «رهبری فوق‌العاده» توصیف کرده بود.
تمی بروس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، در پاسخ به سوالاتی در مورد دستگیری امام‌اوغلو، گفت که واشنگتن در مورد تصمیمات داخلی کشورها اظهار نظر نمی‌کند و از ترکیه انتظار دارد رفتاری محترمانه با حقوق تمام شهروندان خود داشته باشد.
دوروتی اشمید کارشناس مسائل ترکیه در مؤسسه روابط بین‌الملل فرانسه (IFRI) در این رابطه می‌گوید: «در واقع، وزارت‌خارجه آمریکا عملاً به اردوغان اجازه داده تا هر طور که می‌خواهد عمل کند بدون اینکه هیچ فشاری بر حکومت او وارد شود.»
در همین حال، اروپایی‌ها در حال تلاش برای همگامی با تغییرات سریع ترامپ در دستور کار جهانی هستند و ترکیه اکنون به یک بازیگر اصلی در سوریه پس از سرنگونی رژیم اسد توسط اسلام‌گرایان حامی آنکارا تبدیل شده است.
آگهیاروپا مدت‌هاست که وعده عضویت در اتحادیه اروپا را به ترکیه داده است، وعده‌ای که آنکارا در سال‌های اولیه حکومت اردوغان به شدت به دنبال آن بود. اما این امر اکنون در کوتاه‌مدت غیرواقعی به نظر می‌رسد، به‌ویژه با توجه به تمرکز بیشتر بر عضویت سریع اوکراین.
اشمید در این خصوص می‌گوید: «اروپایی‌ها از نظر داخلی هیچ اهرم فشاری بر ترکیه ندارند.»
آیدینتاش‌باش در این خصوص می‌گوید: «این لحظه‌ای در تاریخ است که ارزش‌های دموکراتیک به راحتی می‌توانند زیر فشار واقعیات ژئوپلیتیکی روز نابود شوند. متاسفانه ترکیه نه اولین خواهد بود و نه آخرین کشوری است که این تجربه را خواهد داشت.»
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
آگهیاماماوغلو تنها مخالف اردوغان نیست که در زندان به سر می‌برد؛ سیاستمدار کاریزماتیک کرد، صلاح‌الدین دمیرتاش، از سال ۲۰۱۶ در زندان است و یکی دیگر از مخالفان او یعنی عثمان کاوالا نیز از سال ۲۰۱۷ در زندان است. آنکارا دستورات دیوان اروپایی حقوق بشر مبنی بر آزادی آن‌ها را نادیده گرفته و بی توجه به انتقادات به سرکوب حقوق بشر و مخالفان سیاسی خود ادامه می‌دهد.
source