در میانه این جدال، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا تهدید کرده که ایران را با «بمبارانهایی که نظیرش را کسی ندیده» هدف قرار خواهد داد.
همین تهدیدات نگاهها را به سمت پایگاههای نظامی آمریکا در منطقه جلب کرده است. پرسش اصلی این است: آیا آمریکا از این پایگاهها برای اجرای حمله احتمالی به ایران استفاده خواهد کرد؟
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
پایگاههای نظامی آمریکا بهطور گستردهای در سراسر خاورمیانه پراکنده و نیروهای واشنگتن در کشورهای مختلفی از جمله ترکیه، سوریه، عراق، اردن، اسرائیل، کویت، بحرین، قطر، عربستان سعودی، امارات عربی متحده و عمان مستقر هستند.
واشنگتن همزمان با افزایش تنشها با تهران، در حال تقویت نیروها و تجهیزات نظامی خود در منطقه است. گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد ناو هواپیمابر «کارل وینسون» از آبهای اقیانوسهای آرام و هند به خاورمیانه فراخوانده شده است. این ناو توانایی حمل دهها فروند هواپیمای جنگی، بالگردهای نجات و همچنین هواپیماهای فرماندهی و ترابری را دارد.
پایگاهی دورافتاده، اما راهبردی: دیهگو گارسیا
با وجود حضور گسترده نظامی آمریکا در کشورهای عربی، برخی گمانهزنیها حاکی از آن است که پنتاگون ترجیح داده تمرکز نیروهای خود را بر پایگاه «دیهگو گارسیا» در قلب اقیانوس هند بگذارد. بر اساس این دیدگاه، انتظار میرود هواپیماهای جنگی آمریکا برای حمله به دشمن دیرینه خود، یعنی ایران، از همین پایگاه به پرواز درآیند.
این نظریه زمانی بیشتر قوت گرفت که مشخص شد بمبافکنهای بی-۲ نیز در دیهگو گارسیا مستقر شدهاند.
برخی معتقدند که انتخاب این پایگاه نسبتا دورافتاده از سوی واشنگتن برای اجرای حمله احتمالی، دلایل مشخصی دارد. یکی از این دلایل، عدم تمایل کشورهای عربی برای میزبانی حمله آمریکا به تهران از خاک خود است. این کشورها نمیخواهند در عملیاتی مشارکت کنند که ممکن است آتش درگیری را به داخل مرزهایشان بکشد.
دلیل دیگر، نگرانی از ناکارآمد بودن حمله از پایگاههای نزدیک به ایران است. تحلیلگران هشدار میدهند که فاصله کم این پایگاهها با ایران، میتواند کار را برای سامانههای پدافندی جمهوری اسلامی آسانتر کند و باعث شود جنگندههای آمریکایی در مسیر حمله، هدف قرار گیرند و سرنگون شوند.
برخی از پایگاههای نظامی آمریکا در کشورهای عربی
۱. قطر
حضور نظامی آمریکا در قطر به سال ۱۹۹۲ (۱۳۷۱) بازمیگردد؛ این دو کشور در آن زمان توافقنامهای در زمینه همکاریهای امنیتی امضا کردند. در سال ۲۰۰۲ (۱۳۸۱)، دوحه پایگاه «العدید» را در اختیار واشنگتن قرار داد.
این پایگاه یکی از مهمترین و بزرگترین تاسیسات نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس به شمار میرود.
پایگاه «العدید» که با نام فرودگاه «ابو نخله» نیز شناخته میشود، در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر دوحه قرار دارد. این پایگاه عمدتا میزبان یگانهایی از نیروی هوایی آمریکا و قطر است.
علاوه بر آن، نیروهای نظامی کشورهای دیگر، از جمله بریتانیا نیز در آن حضور دارند. برآوردها حاکی از آن است که تعداد نظامیان آمریکایی مستقر در این پایگاه بیش از ۱۳ هزار نفر است.
۲. کویت
کویت میزبان چهار پایگاه نظامی آمریکا به نامهای پایگاه «عریفجان»، پایگاه هوایی «علی السالم»، اردوگاه «الدوحه» و پایگاه «بیورینگ» است.
طبق دادههای وزارت امور خارجه آمریکا، بیش از ۱۳ هزار و پانصد نیروی نظامی آمریکایی در کویت مستقر هستند.
۳. بحرین
در بحرین نیز سه پایگاه نظامی آمریکا به نامهای پایگاه دریایی «الجفیر»، پایگاه هوایی «المحرق» و پایگاه هوایی «الشیخ عیسی» وجود دارد.
این پایگاهها، بهویژه پایگاه «الشیخ عیسی»، در جریان جنگ آمریکا علیه افغانستان مورد استفاده قرار گرفتهاند.
۴. عراق
در عراق، جایی که واشنگتن و متحدانش در سال ۲۰۰۱ (۱۳۸۰) و در پی حملات یازدهم سپتامبر، شعار «جنگ علیه تروریسم» را اعلام کردند؛ همچنان پنج پایگاه نظامی آمریکایی فعال هستند.
این پایگاهها عبارتاند از: پایگاه هوایی «حریر»، پایگاه «الحبانیه»، پایگاه هوایی «بلد»، پایگاه هوایی «عینالاسد»، پایگاه «التاجی» و پایگاه هوایی «اسپایکر».
۵. عربستان سعودی
در عربستان سعودی، دو پایگاه نظامی آمریکا به نامهای پایگاه «الاسکان» و پایگاه هوایی «امیر سلطان» وجود دارند.
تخمین زده میشود که حدود ۵ هزار نظامی آمریکایی در این دو پایگاه مستقر باشند.
۶. امارات عربی متحده
در امارات عربی متحده، نزدیک به ۳ هزار و پانصد نظامی آمریکایی حضور دارند.
این نیروها در سه پایگاه اصلی پایگاه هوایی «الظفره»، بندر «جبل علی» و پایگاه دریایی «فجیر» مستقر هستند.
موضع کشورهای خلیج فارس در قبال حمله به ایران
پایگاه خبری اسرائیلی «آی ۲۴» پیشتر به نقل از یک مقام سعودی گزارش داد که عربستان سعودی، به همراه کویت و قطر، به ایران اطلاع دادهاند که اجازه نخواهند داد آمریکا از پایگاههای نظامی موجود در خاک آنها برای حمله به ایران استفاده کند.
این موضعگیری، پرسشهایی جدی درباره گزینهها و جایگزینهای احتمالی پیشروی واشنگتن ایجاد کرده است.
۷. ترکیه
در ترکیه، نیروهای آمریکایی در هشت پایگاه نظامی مستقر هستند. از جمله مهمترین این پایگاهها میتوان به پایگاه هوایی «اینجرلیک» اشاره کرد که نیروهای ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) بهطور مشترک با ارتش ترکیه و نیروی هوایی آمریکا از آن استفاده میکنند.
همچنین پایگاه «سینوب» در ساحل جنوبی دریای سیاه نیز یکی دیگر از پایگاههای مهم آمریکایی در ترکیه است.
احتمال مشارکت بریتانیا در حمله به ایران
برخی بر این باورند که احتمال مشارکت بریتانیا در حمله به ایران وجود دارد.
روزنامه اسرائیلی «معاريف» به این موضوع اشاره کرده است که بریتانیا پایگاهی در قبرس دارد و حتی احتمال داده که این پایگاه برای انجام حملات به تهران مورد استفاده قرار گیرد.
از سوی دیگر، روزنامه «واشنگتن پست» گزارشی منتشر کرده است که در آن به احتمال نزدیک بودن حمله نظامی آمریکا به ایران اشاره شده است. این گزارش اشاره دارد که حضور هواپیماهای بی-۲ در پایگاه دیهگو گارسیا، احتمال اجرای یک ضربه قاطع علیه تهران را افزایش داده است.
این هواپیما بهویژه به دلیل تواناییاش در بمباران تأسیسات هستهای ایران که در عمق زیر زمین قرار دارند، مورد توجه قرار گرفته است.
طبق این گزارش، تجزیه و تحلیل تصاویر ماهوارهای نشان داده است که تعداد این هواپیماهای خاص در این پایگاه افزایش یافته است. علاوه بر این، اشاره شده که هزینه هر فروند هواپیمای بی-۲ نزدیک به ۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار است.
این هواپیماها قدرت تخریبی بسیار زیادی دارند و قادر به حمل بمبهای سنگرشکن موسوم به «نفوذگر مهمات انبوه / جیبییو-۵۷» هستند که بهعنوان «بمب ضد استحکامات» شناخته میشود و توانایی نفوذ به عمقهای زیادی در زیر زمین را دارد.
پایگاه دیهگو گارسیا در فهرست اهداف ایران
پس از تهدید دونالد ترامپ به اقدام نظامی علیه ایران در صورت عدم توافق هستهای، یک مقام ارشد نظامی ایران به روزنامه بریتانیایی تلگراف گفت که تهران در پاسخ به هرگونه حمله آمریکا، پایگاه مشترک نیروی دریایی آمریکا و بریتانیا در دیهگو گارسیا را هدف قرار خواهد داد.
این مقام ناشناس روز شنبه ۲۹ مارس تأکید کرد که «اگر ایران از هر پایگاه منطقهای یا هر نقطهای که در برد موشکهای ایران باشد مورد حمله قرار گیرد، هیچ تفاوتی میان هدف قرار دادن نیروهای بریتانیایی یا آمریکایی قائل نخواهیم شد.»
این مقام ارشد نظامی ایران افزود: «وقتی زمانش برسد، فرقی نمیکند که شما یک سرباز آمریکایی، بریتانیایی یا ترکیهای باشید—اگر پایگاه شما توسط آمریکاییها مورد استفاده قرار گیرد، هدف قرار خواهید گرفت.»
رسانههای دولتی ایران اعلام کردند که تهران در واکنش به هرگونه اقدام خصمانه آمریکا علیه ایران، پایگاه دیهگو گارسیا را با موشکهای بالستیک و پهپادهای انتحاری هدف قرار خواهد داد.
source