تاریخ انتشار •به روز شده در
استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه روز دوشنبه گفت که ایالات متحده علاقهای به برچیدن برنامه هستهای ایران ندارد. ایران همچنان قادر به غنیسازی اورانیوم تا سطح ۳.۶۷ است و ایالات متحده میخواهد از طریق کانالهای دیپلماتیک با ایران به تفاهم برسد.
ویتکاف در مصاحبهای با شبکه خبری فاکس نیوز گفت: «رئیس جمهور ترامپ به همان چیزی که میگوید اعتقاد دارد یعنی اینکه ایران نمیتواند بمب داشته باشد. بنابراین آنها برای داشتن یک برنامه هستهای غیرنظامی، نیازی به غنی سازی اورانیوم در سطح بیش از ۳.۶۷ درصد ندارند.»
توافق هستهای سال ۲۰۱۵ بین ایران و قدرتهای جهانی که ترامپ در سال ۲۰۱۸ میلادی از آن خارج شد، ایران را از داشتن بیش از ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده در سطح پایین ۳.۶۷ درصد منع میکرد.
در حال حاضر ایران اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنی میکند. به گفته کارشناسان، گذر از سطح غنی سازی ۶۰ درصد به ۹۰ درصد که برای سلاحهای هستهای کافی است، نسبتاً آسان است و در مدت زمان کوتاهی قابل انجام است.
ویتکاف در مصاحبه خود با فاکس نیوز در خصوص محتوای مذاکرات با ایران نیز گفت: «این مذاکرات تا حد زیادی به ارزیابی برنامه غنیسازی ایران و درنهایت ارزیابی وضعیت تسلیحات این کشور اختصاص یافته است؛ از جمله نوع موشکهایی در ایران انبار کردهاند همچنین سیستم ماشه بمب.»
او افزود: «طی چند سال گذشته و قبل از روی کار آمدن دولت ما، از لحاظ راستی آزمایی کار زیادی انجام نشده بود. این وضعیت باید تغییر کند و اگر تغییر کرد، آنگاه ما مبنایی برای گفتگوهای مثبت خواهیم داشت. و اگر تغییر نکرد، باید به دنبال جایگزینی باشیم که برای هیچکس خوب نخواهد بود.»
سخنان ویتکاف گزارش هایی را تأیید می کند که میگویند ایالات متحده احتمالا به دنبال برچیدن برنامه هستهای ایران نیست؛ بلکه به دنبال اجازه دادن به این کشور برای حفظ برنامه هستهای برای اهداف غیرنظامی است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، پیش از این امضای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ میلادی را «یک اشتباه تاریخی» خوانده و در زمان عقد آن گفته بود که این توافق گواه کافی در این باره است که قدرتها حاضرند به هر قیمتی به توافق برسند.
وی گفت: «این معامله همچنین میلیاردها دلار به ماشین ترور و جنگ ایران که اسرائیل و کل جهان را تهدید میکند، تزریق خواهد کرد.»
سه سال بعد از عقد آن توافق، دونالد ترامپ از آن خارج شد و تحریمهای سنگینی را دوباره علیه ایران اعمال کرد. تهران نیز از آن زمان شروع به نقض آشکار مفاد توافق کرده است.
وبسایت خبری «گاردین» روز سه شنبه در گزارشی اعلام کرد که انتظار میرود ایران با پیشنهاد ایالات متحده برای انتقال ذخایر اورانیوم غنیشدهاش به کشوری ثالث مانند روسیه (به عنوان بخشی از تلاشهای واشنگتن برای محدود کردن برنامه هستهای غیرنظامی تهران و جلوگیری از توسعه سلاحهای هستهای آن) مخالفت کند.
بر اساس این گزارش، این موضوع در جریان مذاکرات ویتکاف با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در عمان مطرح شده است.
ایران معتقد است که اورانیوم ذخیره شده در چهار سال گذشته، باید تحت نظارت دقیق آژانس بینالمللی انرژی اتمی در همان ایران باقی بماند.
تهران این کار را یک اقدام احتیاطی یا نوعی تضمین در قبال خروج احتمالی دوبارۀ دولت آینده آمریکا از توافق میداند، مشابه همان کاری که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ میلادی انجام داد و با توافق حاصل شده در سال ۲۰۱۵ میلادی در دولت باراک اوباما را رد کرد.
تهران میگوید اگر ذخایر اورانیوم از ایران خارج شود و پس از آن دولت آتی ایالات متحده نیز بار دیگر از توافق خارج شود، آنگاه باید غنی سازی اورانیوم را از صفر شروع کند که در این حالت، این ایران است که عملا به دلیل نقض این قرارداد از سوی یکی دیگر از طرفهای آن یعنی واشنگتن مجازات میشود.
پیش از این در ماه فوریه، آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش داده بود که ذخایر اورانیوم غنی شده تا ۶۰ درصد در ایران به طرز چشمگیری افزایش یافته است. ایران تا ۸ فوریه ۲۷۴.۸ کیلوگرم اورانیوم غنی شده تا سطح ۶۰ درصد داشته است که یک افزایش ۹۲.۵ کیلوگرمی را نسبت به آخرین گزارش آژانس در نوامبر نشان میدهد.
طبق گزارش آژانس، تقریباً ۴۲ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده، از نظر تئوری برای تولید یک بمب اتمی در صورت غنی سازی بیشتر آن تا سطح ۹۰ درصد کافی است.
از نظر تئوری، میزان فعلی ایران برای تولید شش بمب اتمی کافی است.
source