آگهیآقای گروسی که از سال ۲۰۱۹ میلادی سمت مدیر کلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (AIEA) را بر عهده دارد، قرار است روز چهارشنبه با وزیر امور خارجه ایران و روز پنجشنبه با محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار کند.
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اما پیش از سفر به ایران در مصاحبه با روزنامه فرانسوی لوموند که در روز چهرشنبه منتشر شد، تمایل خود را برای مشارکت سازمان متبوعش در گفت‌وگوهای تهران و واشنگتن درباره پرونده هسته‌ای ایران ابراز کرد.
وی در این مصاحبه گفت که بر این باور است که ایران «فاصله زیادی» با دستیابی به سلاح هسته‌ای ندارد.
«ما هستیم که باید راستی‌آزمایی کنیم»
آقای گروسی در پاسخ به این سوال لوفیگارو که چرا درست پس از دیدار اخیر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه که در تاریخ ۱۲ آوریل در عمان برگزار شد، عازم تهران می‌شود و اینکه آیا این سفر برای مطالبه جایگاهی در میز مذاکرات است، گفت: «ما [به عنوان آژانس] بخشی از این گفت‌وگوی دوجانبه میان آقایان عراقچی و ویتکوف نیستیم، اما نسبت به آن بی‌تفاوت هم نیستیم. آن‌ها به‌خوبی می‌دانند که ما باید نظر خود را درباره هرگونه توافق احتمالی اعلام کنیم، چراکه این ما هستیم که باید آن را راستی‌آزمایی کنیم. بنابراین، ما پیشاپیش گفت‌وگوهای غیررسمی را با آن‌ها آغاز کرده‌ایم. اما به‌محض اینکه متنی با مفاد مشخصی ارائه شود، از ما خواسته خواهد شد درباره نحوه و دامنه راستی‌آزمایی‌هایی که باید اجرا شود، نظر بدهیم.»
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که آیا تصمیم او برای سفر به ایران از سوی دو طرف به‌عنوان اقدامی مداخله‌گرانه تلقی می‌شود یا خیر، گفت: «خیر، من به ایران می‌روم و این کشور نیز از سفر من استقبال می‌کند. نیازی به تحمیل خودم نداشتم. همه متفق‌القول هستند که مشارکت آژانس صرف‌نظر از ماهیت گفت‌وگوها همواره ضروری است. بدون حضور ما، هر توافقی فقط یک برگ کاغذ است. برای آنکه یک توافق معنا پیدا کند، باید یک نظام نیرومند برای راستی‌آزمایی و نظارت وجود داشته باشد—و فقط ما هستیم که می‌توانیم آن را فراهم کنیم.»
آقای گروسی در مورد علت تمایل دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا به از سرگیری مذاکرات هسته‌ای، آن هم با توجه به اینکه او خودش در سال ۲۰۱۸ آمریکا را به طور ناگهانی از توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) [که در سال ۲۰۱۵ میان ایران از یک‌سو و فرانسه، بریتانیا، آلمان، ایالات متحده، چین و روسیه از سوی دیگر امضا شد] خارج کرده است، گفت: «در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، این روایت مطرح بود که توافق برجام بیش از حد سخاوتمندانه بوده و انعطاف زیادی به ایران می‌داد، و حتی با وجود اینکه ایران به تعهداتش پایبند بود. از دید واشنگتن، این توافق، توافق خوبی نبود. این‌بار، ایالات متحده به دنبال رسیدن به متنی ساده‌تر است؛ متنی که از تمام بندهای پیوست و بسیار فنی توافق ۲۰۱۵، که در عمل نتوانستند دوام بیاورند، پاک‌سازی شده باشد.»
«فرصت پیدا کردند بین خودشان گفت‌وگو کنند»
وی در ادامه گفت: «به گفته هر دو طرف، اکنون هدف آن است که برخی فعالیت‌ها، مانند غنی‌سازی اورانیوم، به‌شیوه‌ای مستقیم‌تر ممنوع شود. در ازای آن، ایران رفع تحریم‌ها یا بهره‌مندی از کمک‌هایی برای جذب سرمایه‌گذاری را دریافت خواهد کرد. آنچه این گفت‌وگوهای آغازشده در عمان را شکل می‌دهد، ایده‌ی مبادله متقابل است. این بار، ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها فرصت پیدا کردند که بین خودشان گفت‌وگو کنند.»
وی در پاسخ به پرسش لوموند مبنی بر اینکه آیا فشار نظامی آمریکا در خاورمیانه، به‌ویژه تهدید به حمله به ایران و تأسیسات هسته‌ای آن، باعث شده که تهران حاضر به پذیرش این گفت‌وگو شود، گفت: «هر طرف روایت رسمی خودش را دارد. ایرانی‌ها می‌گویند که تحت هیچ فشاری تن نخواهند داد. آمریکایی‌ها تأکید می‌کنند که اگر توافقی حاصل نشود، مداخله‌ای مستقیم در کار خواهد بود. این همان بازی دیپلماسی و ابهام سازنده است. آنچه اهمیت دارد، این است که این روند در جریان است، حتی اگر آن را ناقص یا نه‌چندان فراگیر بدانیم.»
مسیری که [با مشارکت اروپایی‌ها] به توافق سال ۲۰۱۵ منتهی شد دیگر وجود ندارد
وی در مورد کنار گذاشته شدن طرف‌های اروپایی برجام شامل لندن، پاریس و برلین از این دور گفت‌وگوها گفت: «باید آنچه را که ممکن است، پذیرفت. آن مسیری که [با مشارکت اروپایی‌ها] به توافق سال ۲۰۱۵ منتهی شد دیگر وجود ندارد. در آن زمان، پنج عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان، زیر نظر هماهنگی اتحادیه اروپا، در کنار هم بودند. آن جبهه متحد بود. اما جنگ در اوکراین تبعات جانبی بسیاری داشت. از سوی دیگر، روسیه و چین دیگر اتحادیه اروپا را به عنوان بازیگری بی‌طرف نمی‌بینند. افزون بر این، مسکو اکنون با تهران یک ائتلاف نظامی تشکیل داده است.»
وی به روزنامه لومند توضیح داد که «امروز، گروهی که توافق ۲۰۱۵ را رقم زد، به‌شدت دچار قطب‌بندی شده و علنا دیگر کارکرد گذشته را ندارد. در چنین شرایطی باید احساسات را کنار گذاشت. تحولات بین‌المللی، نقش و قدرت نفوذ بازیگران مختلف را در روند کنونی مربوط به برنامه هسته‌ای ایران تغییر داده است. هدف نهایی، صلح و جلوگیری از بروز جنگ و ممانعت از ظهور سلاح هسته‌ای در ایران است.»
وی در مورد توانمندی‌‌های فعلی ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای نسبت به ۱۰ سال پیش در زمان انعقاد برجام گفت: «اگرچه ایران مواد کافی برای ساختن نه تنها یک بمب بلکه چندین بمب هسته‌ای را در اختیار دارد، اما هنوز به سلاح هسته‌ای دست نیافته است. این مانند یک جورچین است؛ آن‌ها تکه‌های پازل را دارند و ممکن است روزی بتوانند آن‌ها را کنار هم قرار دهند؛ اما هنوز راه زیادی باقی مانده است تا به این هدف برسند. ولی باید اذعان کرد که به این هدف نزدیک هستند. در چهار سال گذشته، شاهد تسریع قابل توجهی از سوی ایران در این زمینه بوده‌ایم.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
آقای گروسی در مورد کاهش ظرفیت آژانس برای کنترل ایران متعاقب تعلیق توافق ۲۰۱۵ برجام گفت: «ما در محل حضور داریم، اما دامنه دخالتمان کاهش یافته است، به‌ویژه با پایان پروتکل‌های الحاقی که به ما اجازه می‌دادند کنترل خود را فراتر از تنها تأسیسات اعلام‌شده گسترش دهیم، که این برای آژانس ارزشمند بود.»
وی افزود: «این در کانون تلاش‌ها و گفت‌وگوهای من با همکاران ایرانی‌ام قرار دارد. باید اعتمادی را که امروز از بین رفته است، بازسازی کنیم. این کافی نیست که به جامعه بین‌المللی بگویید ما سلاح هسته‌ای نداریم و حرف شما را باور کنند. باید بتوانیم این موضوع را راستی‌آزمایی کنیم.»
سفر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران در حالی صورت می‌گیرد که استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده آمریکا در
آگهیمصاحبه اخیر خود با فاکس نیوز به موضوعات تازه‌ای اشاره کرده که می‌تواند روند مذاکرات پیش رو با ایران در روز شنبه آینده را پیچیده کند.
وی که پیش‌تر از لزوم محدود شدن غنی سازی اورانیوم در ایران تا سطح ۳.۶۷ درصد سخن به میان آورده بود به نوعی خواستار برچیده شده کل برنامه هسته‌ای و مذاکره بر سر توان موشکی ایران شده است.
source