نگارش از یورونیوز فارسی
تاریخ انتشار
آگهیروزنامه نیویورک تایمز در مقاله‌ای به قلم دیوید سنگر به این موضوع پرداخته و می‌نویسد: یک مقام ارشد اسرائیلی که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، گفته است اسرائیل از اواخر سال گذشته میلادی روند آماده‌سازی برای حمله نظامی به ایران را آغاز کرده بود، چرا که به گفته او نشانه‌هایی از «شتاب ایران برای ساخت بمب» در چارچوب یک پروژه محرمانه به دست آمده بود. به گفته این منبع اسرائيلی، این تحرکات بلافاصله پس از کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، توسط نیروی هوایی اسرائیل مشاهده شد. این مسئله بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را به تصمیم برای آماده‌سازی حمله حتی بدون کمک آمریکا واداشت.
در روزهای منتهی به حمله اسرائیل به ایران در اواسط ژوئن و تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای مشارکت در این عملیات، مقام‌های اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند هیچ نشانه‌ای دال بر تصمیم ایران برای تسلیح ذخایر اورانیوم غنی‌شده‌اش مشاهده نکرده‌اند. ایالات متحده دو سایت اصلی غنی‌سازی ایران را با بمب‌های سنگرشکن ۱۳ هزار کیلویی هدف قرار داد و همچنین تعداد زیادی موشک تاماهاوک از زیردریایی‌ها به سمت سومین سایت شلیک کرد؛ سایتی که می‌توانست سوخت غنی‌شده را به شکلی قابل استفاده در سلاح تبدیل کند.
مقام اسرائیلی به نیویورک تایمز گفته که تمام شواهد مربوط به آن پروژه محرمانه به طور کامل در اختیار آمریکا قرار گرفته است. البته مقام‌های اسرائيلی مدارکی در خصوص این ادعای خود مطرح نکرده‌اند و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز چنین ادعایی را تایید نمی‌کند.
ضمن اینکه مقام‌های آمریکایی در گفت‌وگوهایی در ژانویه تأکید کردند باور ندارند ایران در حال حاضر به‌دنبال تولید سلاح هسته‌ای باشد، هرچند تلاش‌هایی ابتدایی برای یافتن روش‌هایی «ساده‌تر و سریع‌تر» برای ساخت بمب را شناسایی کرده‌اند. «تولسی گبرد»، رئیس دستگاه اطلاعات ملی آمریکا، نیز در مارس به کنگره گفته بود هیچ مدرکی دال بر تصمیم ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای وجود ندارد؛ موضعی که در ژوئن هم تکرار شد.
مقام ارشد اسرائيلی به نیویورک تایمز گفته که این کشور از نجات یافتن بخشی از ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی ایران نگرانی ندارد. در ادامه این گزارش آمده که مقام‌های ارشد اسرائيلی با دسترسی به اطلاعات محرمانه تاکید کرده‌اند که هرگونه تلاش ایران برای بازیابی این مواد به احتمال زیاد از سوی اسرائيل شناسایی خواهد شد و تل آویو حمله دیگری را علیه ایران آغاز خواهد کرد.
اسرائیل، ایالات متحده و شمار فزاینده‌ای از کارشناسان مستقل توافق دارند که همه سانتریفیوژهای فعال ایران در نطنز و فردو که حدود ۱۸ هزار دستگاه تخمین زده می‌شود آسیب دیده یا از بین رفته‌اند و احتمال بازسازی آنها کم است. اکنون سؤال اصلی این است که ایران تا چه حد می‌تواند این توانمندی را بازسازی کند، به‌ویژه پس از آن‌که دانشمندان ارشد برنامه هسته‌ای‌اش هدف قرار گرفتند یا کشته شدند.
ترامپ همچنان تأکید دارد که برنامه هسته‌ای ایران «نابود» شده و رهبران ایران دیگر علاقه‌ای به ساخت سلاح هسته‌ای ندارند. «پیت هگست»، وزیر دفاع آمریکا نیز گفته که سایت فردو اکنون «زیر کوه دفن شده و به کلی نابود شده است».
«رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفته که باور دارد بخش زیادی از ذخایر اورانیوم در سایت اصفهان پیش از حملات منتقل شده، اما مقام اسرائیلی مدعی است که چیزی جابه‌جا نشده و تأسیسات اصفهان آن‌قدر عمیق بوده که حتی قوی‌ترین بمب‌های آمریکایی هم نتوانسته‌اند آن را تخریب کنند.
با این حال، حمله به اصفهان بسیاری از ورودی‌های این مرکز را مسدود کرده و ظاهراً آزمایشگاه‌هایی را که برای تبدیل اورانیوم غنی‌شده به فرم قابل استفاده در سلاح و ساخت کلاهک به‌کار می‌رفتند، از بین برده است.
یک مقام ارشد اسرائیلی هم روز پنجشنبه به خبرگزاری رویترز گفته بود که اطلاعات اسرائیل نشان می‌دهد ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران پیش از حمله آمریکا به سه سایت هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان که در طول جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران رخ داد، از این مراکز منتقل نشده بود و از آن زمان هم جابجا نشده است.
این مقام که نامش فاش نشده به رویترز گفت که ایران حدود ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصدی خود را جابجا نکرده است.
ترامپ در نشست دو هفته پیش درباره انرژی هسته‌ای در لاهه گفت حملات آمریکا «توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای را برای سال‌ها عقب انداخت» و تأکید کرد اگر لازم باشد دوباره حمله خواهد کرد.
در ادامه، ایران بازرسان آژانس را که در زمان حملات در تهران بودند اخراج کرده و شماری از دوربین‌ها و دستگاه‌های نظارتی باقی‌مانده را نیز خاموش کرده است؛ اقدامی که مؤثرترین راه نظارت غرب را از بین برده و به گفته کارشناسان، عملاً آژانس را کور کرده است.
«ری تکیه»، پژوهشگر شورای روابط خارجی آمریکا و از جمله کسانی که از اعمال فشار بر ایران حمایت می‌کند در این خصوص به نیویورک تایمز گفته است: «ایران دارد به سمت تاریکی می‌رود. آنها احتمالا برنامه خود را به تعداد زیادی کارگاه کوچک پراکنده در سراسر کشور منتقل خواهد کرد. ایرانی‌ها فهمیده‌اند حتی چیزی که در دل کوه بگذارند هم قابل بمباران است.»
اگر این پیش‌بینی درست باشد که در دو هفته گذشته چندین مقام اطلاعاتی آمریکا، بریتانیا و اروپا نیز آن را تأیید کرده‌اند، اسرائیل و آمریکا وارد مرحله‌ای تازه از بازی «موش و گربه» خواهند شد. به نظر می‌رسد ایران دیگر قصد ندارد تأسیسات هسته‌ای خود را در فردو یا نطنز بازسازی کند. حتی فردو، که در اعماق کوه ساخته شده بود، بسیار آسیب‌پذیرتر از آن‌چه تصور می‌شد، از آب درآمد؛ یکی از نقاط ضعف اصلی، وجود کانال‌های تهویه‌ای بود که تا عمق تاسیسات کشیده شده بودند و آمریکا با هدف قراردادن این مجراها توانست بمب‌های سنگین خود را به اتاق‌های کنترل و سالن‌های غنی‌سازی نزدیک‌تر کند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
هرچند اسرائيل با تکرار الگوی مشابهی که در قبال سایر رقبای منطقه‌ای خود همچون عراق تلاش دارد که ایران را هم به تلاش برای ساخت سلاح هسته‌ای متهم کند اما مقام‌های ایرانی بارها تاکید کرده‌اند که برنامه‌ای برای ساخت سلاح هسته‌ای ندارند و گزارش‌های مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم آن‌را تایید کرده‌است.
source