اگرچه روسیه سالها از حامیان دیپلماتیک اصلی جمهوری اسلامی ایران در پرونده هستهای بوده است، اما به رغم حمایت علنی مسکو از «حق ایران برای غنیسازی اورانیوم»، آقای پوتین در پی جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل، در محافل خصوصی موضع سختگیرانهتری درباره برنامه هستهای تهران اتخاذ کرده است.
به گفته سه مقام اروپایی و یک مقام اسرائیلی، مسکو ایرانیان را به پذیرش توافق «غنیسازی صفر» ترغیب کرده است.
به گفته دو منبع آگاه، روسها موضع ولادیمیر پوتین در قبال غنیسازی اورانیوم ایران را با اسرائیل در میان گذاشتهاند. یک مقام ارشد اسرائیلی گفت: «ما میدانیم که ولادیمیر پوتین چنین پیامی به ایرانیها داده است.»
بنابر این گزارش، آقای پوتین همین موضع را در تماسهای تلفنی هفته گذشته با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا و امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه نیز بیان کرده است.
اگرچه حملات اسرائیل و آمریکا آسیبهای جدی به تاسیسات هستهای ایران وارد کرد، اما نتوانست ذخایر اورانیوم غنیشده با خلوص بالا را کاملا نابود کند. هنوز مشخص نیست که آیا تعدادی از سانتریفیوژهای ایران نیز از این حملات جان سالم به در بردهاند یا نه.
دونالد ترامپ صراحتا اعلام کرده که خواهان توافق هستهای جدید با ایران است. به گفته منابع، در صورتی که مذاکرات در هفتههای آتی از سر گرفته شود، یکی از مطالبات اصلی آمریکا «غنیسازی صفر» در خاک ایران خواهد بود.
تهران همواره تاکید کرده است که تحت هر توافقی باید امکان غنیسازی را حفظ کند.
به گفته منابع آگاه، ولادیمیر پوتین و دیگر مقامهای روسیه در هفتههای اخیر بارها حمایت خود را از توافق «غنیسازی صفر» به ایرانیها اعلام کردهاند.
یک مقام اروپایی مطلع گفت: «آقای پوتین از ایده غنیسازی صفر حمایت میکند. او ایرانیها را تشویق کرد که برای بهبود شرایط مذاکرات با آمریکا در این مسیر گام بردارند. اما ایرانیها گفتند که این ایده را حتی بررسی هم نخواهند کرد.»
این موضعگیری آقای پوتین، به ویژه با توجه به حمایت گسترده ایران از روسیه در جریان جنگ اوکراین و تامین صدها موشک زمینبهزمین و پهپاد، قابل توجه است.
روسیه در جریان جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل نیز به جز بیانیههای مطبوعاتی، حمایت بیشتری از تهران نکرد و این امر منجر به ناامیدی مقامات ایرانی شده است.
به گفته منابع آگاه، روسیه بهطور عمومی و خصوصی اعلام کرده که اگر توافقی حاصل شود، آماده است اورانیوم غنیشده ایران را از خاک این کشور خارج کند.
بر اساس گزارشها، روسیه سپس به ایران اورانیوم ۳.۶۷ درصدی برای مصرف نیروگاه هستهای و مقدار کمی اورانیوم ۲۰ درصدی برای رآکتور تحقیقاتی تهران و تولید ایزوتوپهای هستهای ارائه خواهد داد.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه کاخ سفید برای از سرگیری مذاکرات هستهای ایران و واشنگتن، در حال گفتگو با عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران است.
یکی از گزینههای مطرح شده، دیدار این دو در اسلو طی روزهای آینده است. با این حال به گفته منابع آگاه، هیچ کدام از طرفین نسبت به این گزینه ابراز تمایل نکردهاند و در حال بررسی مکان دیگری هستند.
source