تاریخ انتشار •به روز شده در
دو مقام آمریکایی به خبرگزاری رویترز گفتند که ایالات متحده هنوز بر این باور است که ایران با وجود شکستهای استراتژیک اخیر تهران از جمله کشته شدن رهبران حزبالله و دو تلاش ناموفق برای حمله به اسرائیل، تصمیمی برای ساخت سلاح هستهای ندارد.
اظهاراتی که از سوی یک مقام ارشد دولت بایدن همچنین سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی (ODNI) بیان شده، تایید دیگری بر سخنان اوایل این هفتۀ ویلیام برنز، رئیس سیا است که گفته بود ایالات متحده هنوز هیچ مدرکی ندیده که نشان دهد رهبر جمهوری اسلامی ایران تصمیم خود در سال ۲۰۰۳ میلادی مبنی بر تعلیق برنامه تسلیحاتی تهران را تغییر داده است.
سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی با اشاره به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران گفت: «ارزیابی ما این است که رهبر ایران تصمیمی برای از سرگیری برنامه تسلیحات هستهای که در سال ۲۰۰۳ تعلیق کرده بود، نگرفته است.»
این ارزیابی اطلاعاتی، میتواند دلیل مخالفت ایالات متحده با هرگونه حمله اسرائیل به برنامه هستهای ایران در تلافی حملات موشکی تهران در اوایل ماه جاری به اسرائیل را توضیح دهد.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا تاکید کرده است که از حمله اسرائیل به سایتهای هستهای ایران حمایت نخواهد کرد؛ با این وجود درباره چرایی این کار سخنی نگفته است. اظهارات وی با انتقاد شدید جمهوریخواهان آمریکا از جمله دونالد ترامپ روبرو شده است.
مقامات آمریکایی معتقدند که تلاش برای نابودی برنامه تسلیحات هستهای ایران، تنها باعث به تاخیر افتادن تلاشهای این کشور برای تولید بمب هستهای میشود و حتی میتواند عزم تهران را برای انجام این کار تقویت کند.
با این وجود مقام ارشد دولت بایدن به رویترز گفته است که «همه ما این فضا را با دقت تماشا میکنیم».
نمایندگی ایران در سازمان ملل در نیویورک، به درخواستهای رویترز برای اظهارنظر در این باره پاسخی نداده؛ با این وجود تهران تاکنون مکرراً داشتن برنامه تسلیحات هستهای را رد کرده است.
تضعیف متحد کلیدی ایران
ارتش اسرائیل در هفتههای اخیر خسارات سنگینی به حزبالله، قدرتمندترین عضو شبکه تحت حمایت ایران در منطقه موسوم به «محور مقاومت» وارد کرده و حتی رهبر آن حسن نصرالله را کشته است.
تضعیف یکی از متحدان کلیدی ایران، باعث شده که برخی کارشناسان این احتمال را مطرح کنند که تهران با هدف محافظت از خود، تلاشهایش برای دستیابی به بمب هستهای را سر بگیرد.
بث سانر، معاون پیشین اطلاعات ملی ایالات متحده یکی از این افراد است که معتقد است خطر اینکه علی خامنهای تصمیم سال ۲۰۰۳ میلادی خود درباره عدم ساخت سلاحهای هستهای را تغییر دهد، اکنون بیشتر از هر زمانی است.
با این وجود خانم سانر معتقد است که ساخت سلاح هستهای زمان میبرد و میگوید: «آنها نمیتوانند در یک روز سلاح تهیه کنند. این کار ماهها طول میکشد.»
ایران اکنون در دو سایت در حال غنیسازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد (نزدیک به ۹۰ درصد درجه تسلیحات) است و از نظر تئوری و بر اساس معیارهای آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA)، در صورت غنیسازی بیشتر، موادی که دارد برای ساخت تقریباً چهار بمب کافی است.
ویلیام برنز، رئیس سیا نیز معتقد است که گسترش برنامه غنیسازی ایران، زمان لازم برای تولید اورانیوم با درجه تسلیحات کافی برای یک بمب هستهای را از «بیش از یک سال» در زمانی که توافق هستهای سال ۲۰۱۵ میلادی امضا شد و بعدا آمریکا در زمان ترامپ از آن خارج شد، به «یک هفته یا کمی بیشتر» کاهش داده است.
حمله احتمالی اسرائیل
اسرائیل هنوز نگفته است که در تلافی حملات هفته گذشته ایران با بیش از ۱۸۰ موشک بالستیک به این کشور که عمدتاً به دلیل رهگیریهای پدافند هوایی اسرائیل و ارتش آمریکا شکست خورد، قرار است به چه اهدافی حمله کند.
مقامات میگویند که ایالات متحده بطور خصوصی از اسرائیل خواسته تا بگونهای واکنش نشان دهد که جنگی گستردهتر در خاورمیانه آغاز نشود و بایدن علناً مخالفت خود را با حمله به تاسیسات هستهای و نگرانیاش را از حمله به زیرساختهای انرژی ایران اعلام کرده است.
با این حال اسرائیل برنامه هستهای ایران را یک تهدید وجودی میداند.
درگیریها در خاورمیانه بین اسرائیل و ایران و گروههای مورد حمایت ایران در لبنان، غزه و یمن، به موضوع مهمی در کمپینهای انتخابات ریاستجمهوری ۵ نوامبر آمریکا تبدیل شده و ترامپ و رقیب دموکراتش کامالا هریس، هر دو خود را طرفدار اسرائیل میدانند.
با این وجود ترامپ هفته گذشته در یک کمپین انتخاباتی، بایدن را به دلیل مخالفت با حمله به سایتهای هستهای ایران مورد تمسخر قرار داد و احتمال میرود در صورت پیروزی در این انتخابات، او موضع بسیار تندتری در قبال ایران داشته باشد.
آوی ملامد، افسر اطلاعاتی و مقام دولتی پیشین اسرائیل معتقد است که ایران هنوز فرصت جبران عقبنشینیهای نیروهای نیابتی و موشکیاش بدون نیاز به توسل به بمب هستهای دارد.
او میگوید: «ایرانیها باید محاسباتشان را درباره آینده بازنگری کنند. فکر نمیکنم در حال حاضر آنها عجلهای برای توسعه یا تقویت برنامه هستهای خود داشته باشند. آنها به اطراف نگاه خواهند کرد تا دریابند که در چه فضایی میتوانند مانور دهند.»
source