با ازسرگیری مذاکرات دیپلماتیک ایران و ایالات متحده در روز شنبه درباره فعالیتهای هستهای تهران، کمتر کشوری به اندازه اسرائیل نتیجه این گفتوگوها را با چنین دقتی زیر نظر دارد.
اسرائیل مدتها است که به موضع سختگیرانه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا علیه ایران تکیه کرده است؛ اما اکنون به نظر میرسد که آقای ترامپ در برابر ورود به جنگی تازه در خاورمیانه مقاومت نشان میدهد و در تلاش است رویکردی سنجیدهتر و متعادلتر در پیش بگیرد.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
با آنکه سایه اقدام نظامی همچنان وجود دارد و آقای ترامپ هفته گذشته گفته بود که «اگر مجبور باشیم کاری بسیار سخت انجام دهیم، انجام خواهیم داد» اما او مذاکرات را ادامه داد و گفته میشود از اسرائیل خواسته است تا از حمله به تاسیسات هستهای ایران خودداری کند.
استیو ویتکاف، فرستاده ارشد ترامپ در این مذاکرات نیز پیامهای متناقضی درباره خواستههای ایالات متحده مخابره کرده است. وی پس از دیدار با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در شنبه گذشته اینگونه گفت که ایران ممکن است بتواند در چارچوب یک نظام راستیآزمایی، مقادیر پایینی از اورانیوم را تولید کند؛ نظامی که شامل برنامه موشکی تهران نیز بشود. اما تنها یک روز بعد، آقای ویتکاف تغییر موضع داد و تاکید کرد که «ایران باید برنامه غنیسازی اورانیوم و تولید سلاح هستهای خود را متوقف و نابود کند» تا توافق ممکن شود.
سردرگمی دولت ترامپ و شخص رئیسجمهوری آمریکا
نیویورکتایمز روز شنبه نوزدهم آوریل (۳۰ فروردین) به نقل از کارشناسان نوشت که تغییر موضع آقای ویتکاف بازتابی از سردرگمی موجود در دولت ترامپ و به احتمال زیاد شخص رئیسجمهوری آمریکا درباره این است که آیا اساسا دستیابی به توافقی معقول را ممکن میداند یا نه.
روزنامه واشنگتن پست نیز روز جمعه هجدهم آوریل (۲۹ فروردین) گزارش داد که مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده از اقدام نظامی برای نابودی تاسیسات ایرانی که گمان برده میشود در توسعه سلاح هستهای ادعایی نقشی دارند، حمایت میکنند.
این روزنامه به نقل از دو مقام آمریکایی و چند فرد مطلع دیگر که به شرط ناشناس ماندن درباره روند تصمیمگیری داخلی در دولت ترامپ صحبت کردهاند، نوشت که در داخل دولت آقای ترامپ دو جناح شکل گرفته است؛ یکی خواهان انجام حملات نظامی است مگر آنکه ایران برنامه هستهای خود و فناوریهای مرتبط با آن را به طور کامل از بین ببرد، و دیگری جناحی با رویکرد دیپلماتیکتر است که تلاش دارد با ایران به توافقی دست یابد تا این برنامه محدود شود و تحت نظارت سختگیرانه خارجی قرار گیرد.
به گزارش این نشریه آمریکایی، ترامپ همچنین از مشاوره صداهای تندرو از جمله روپرت مورداک، رئیس پیشین شرکت نیوز کورپ و حامیان افراطی وطرفدار اسرائیل همچون آیزاک «ایک» پرلموتر، رئیس پیشین مارول اینترتینمنت بهره برده است.
در عین حال، ، جی دی ونس، معاون رئیس جمهوری آمریکا و تولسی گابارد، مدیر اطلاعات ملی آمریکا در مورد پیامدهای احتمالی یک درگیری جدید در خاورمیانه محتاطتر هستند. علاوه بر این، چندین مقام دیگر به ترامپ توصیه میکنند که از دیپلماسی استفاده کند.
حامیان رویکرد محتاطانهتر بر این باورند که طبق ارزیابیهای اطلاعاتی ایالات متحده، تهران قصد ندارد سلاح هستهای بسازد و بمباران ایران احتمالاً جنگی بزرگتر در منطقه را به دنبال خواهد داشت.
مقامات گفتند که ترامپ همچنین از طرفداران خارج از دولت که خواهان دیپلماسی هستند از جمله تاکر کارلسون، مجری محافظهکار برنامههای پادکست، مشاوره دریافت کرده است.
زمان برای اسرائیل در حال گذر است
همه این تحولات باعث شده اسرائیل نسبت به نتیجه مذاکرات روز شنبه و احتمال افزایش آسیبپذیریاش بیش از پیش نگران باشد.
اسرائیل معتقد است که تنها یک فرصت محدود برای حمله به تاسیسات هستهای ایران دارد و آن هم در همین زمانی است که تهران از نظر نظامی و اقتصادی در وضعیت ضعیفی قرار دارد.
تقریباً تمام طرحهای نظامی که ترامپ از اسرائیل خواسته بود کنار بگذارد، مستلزم این بود که ایالات متحده نقش اصلی را در تضمین موفقیت عملیات و دفاع از اسرائیل در برابر انتقامجویی احتمالی ایران بر عهده بگیرد. حال آنکه هرگونه عملیات نظامی ممکن است هفتهها، حتی ماهها طول بکشد و نتیجه آن هم تضمینشده نباشد.
منابع روزنامه واشنگتنپست گزارش دادند که پیشتر، رون درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل به مقامات بلندپایه آمریکایی اطمینان داده بود که ایالات متحده و اسرائیل میتوانند تاسیسات هستهای زیرزمینی ایران را در صورت استفاده نیروی هوایی آمریکا از بمبهای سنگرشکن نابود کنند. با این حال، دولت آمریکا از این ایده حمایت نکرد.
منابع بیشتر • نیویورکتایمز و واشنگتنپست
source